Learning Home

 


 

 


Ceacht 7 – Lesson 7

Foclóir

LI Caighdeán
feilm feirm
inín iníon
muic muc
soibhir saibhir

 

I. Tense

A. Change each of the following to the appropriate habitual tense

(tá-->bíonn, bhí--> bhíodh)

  1. •  Bhí Baile Átha Cliath go hiontach.
  2. •  An raibh tú tinn?
  3. •  Tá Máirtín sásta leis an múinteoir.
  4. •  Níl duine ar bith ann.
  5. •  Bhí mé i gConamara.
  6. •  Nach bhfuiltear sásta anseo?
  7. •  Tá mé cinnte go raibh siad daor.
  8. •  Bhí muid ag an teach céanna.
  9. •  Ní raibh mórán tithe anseo.
  10. • Ní raibh mise ann ach a oiread.
  11. • Níl mé \cinnte an bhfuil siad sásta nó nach bhfuil.
  12. • An bhfuil siopaí Bhaile Átha Cliath go deas?
  13. • Nach raibh mé go maith, a Mhaime?
  14. • Bhí siad réasúnta saor.
  15. • An raibh léine bhreá ar an ngasúr?

B. Change the tense, as indicated:

  1. Bhí gasúir bheaga ag Máirtín.
    • used to have:
    • would have:
    • has:
  2. Tá fuinneoga móra deasa anseo.
    • used to be
    • will be:
  3. Tá croinnte móra agus garranta deasa anseo anois, ach beith
    • (that's beidh) tithe agus coláistí ann.
    • used to béare now:
    • are now/used to be:
    • would béare:
  4. Bhíodh go leor beithigh agus caiple anseo ach níl mórán
    • ann anois.
    • will béaren't
    • are now/didn't use to be:
    • are usually/ aren't now:
    • were yesterday/won't be tomorrow:
  5. Bhídís sásta leis an bhfeilm, nach mbídís?
    • will be:
    • would be:
    • are usually:"
  6. Ní bhíodh an talamh go maith anseo, agus bhíodh an iomarca
    • uisce ann.
    • wouldn't béwould be:
    • won't béwill be:
    • isn't/is:
    • wasn't last year/was:
  7. An mbeifeá\ sásta leis an saol ar an bhfeilm? Bheinn, cinnte.
    • will you be?/yes, I will:
    • were you./yes I was:
    • are you usually/yes, I am:
    • did you use to béyes, I did:
  8. Bheadh an geimhreadh agus an samhradh go deas anseo.
    • used to be:
    • will be:
    • are always:
  9. Bhí neart daoine anseo.
    • used to be:
    • would be:
    • will be:
    • are often:
  10. Bhí mé cupla seachtain ansin anuraidh, agus bhí an aimsir go
    • hiontach.
    • used to be every year:
    • am every year:
  11. Tá mac agus inín ag an mbean álainn.
    • would have:
    • had:
  12. O, muise, an créatur! Tá sé fuar anseo aríst!
    • was:
    • is always:
    • will be:
  13. Tá caoirigh agus caiple ar an gcnoc.
    • were:
    • used to be:
    • would be:
    • will be:
    • are often:
  14. A dhaoine uaisle, an bhfuil 'chuile dhuine sásta?
    • was?
    • would be:
    • will be:
  15. Tá mé cinnte nach mbeidh an leabhar spéisiúil ar aon chaoi.
    • am/isn't
    • was/wouldn't be
    • was/wasn't
    • am/books are never:

C. Change the tense and sentence type as indicated by the symbols.

(X=negative, ?= question, ?X=negative question, etc.)

  1. Tá éadaí ar an orlár.
    • conditional:
    • inne
    • amáireach?
    • blianta ó shin?
  2. Tá siad sásta.
    • go minic X:
    • blianta ó shin? (use past habitual with this adverb)
    • Deir Peige...go minic
    • amáireach:
  3. Táthar leisciúil.
    • amáireach
    • blianta ó shin X?
    • conditional X:
    • anuraidh?
  4. Bhí an bhó dall.
    • blianta ó shin?
    • anuraidh X:
    • amáireach?
    • conditional:
  5. An bhfuil an aimsir fuar anseo?
    • go minic?
    • amáireach ? X:
    • blianta ó shin?
    • i gcónaí:
  6. Tá 'chuile dhuine ag an siopa.
    • i gcónaí:
    • conditional? X:
    • blianta ó shin:
    • Deir siad ....anois X:
  7. Níl an freagra ceart ag Bairbre.
    • blianta ó shin:
    • amáireach?
    • conditional?
    • inne:
  8. An bhfuil tú cinnte?
    • inné:
    • Corrections: inné:
    • inné?
    • amáireach? X:
    • Níl a fhios agam.....go minic:
  9. Tá mé compóirteach.
    • go minic X:
    • blianta ó shin:
    • amáireach X:
    • Deir siad ......conditional:
  10. Tá croinnte ar an gcnoc.
    • conditional:
    • Deir sí.....blianta ó shin X:
    • anuraidh?
    • anois? X:
  11. B'fhéidir go bhfuil an múinteoir sásta.
    • amáireach:
    • conditional X:
    • inné X:
    • blianta ó shin:
  12. Tá beithigh go leor ar an bhfeilm.
    • blianta ó shin?
    • go minic:
    • anuraidh X:
    • anois X:
    • conditional?> X

II, Plurals

A. Write the plurals of the following nouns:

treabhsar múinteoir athair
cupán lampa uncail
bád cóta inín
bord timpiste máthair
páipéar feilméara tír
náisiún geata cathaoir
sagart mapa éan
orlár seomra áit
sásar coláiste feilm
seaicéad pláta rifíneach
asal pota geansaí
créatúr cabaire geimhreadh
cnoc póca culaith
cat sciorta stail
tarbh siopa léine
gasúr gúna tine
mac peata leaba
fear rud gloine
carr seachtain anam
clog cailín abhainn
deoch fuinneoig doras
farc spúnóig capall
fón bliain bóthar
am saol solas
bus crann éadach
sráid leabhar Éireannach
taobh moladh cisteanach
talamh beithíoch
garraí madadh francach  
oíche teach caora
cearc scéalaí cláirseach
cloch bean
ceann láimh duine
bróig muic  
  1. What is the commonest plural ending among the above?
  2. Name the three next commonest plural forms?
  3. Which plural forms may also include a vowel change?
  4. Which vowel is changed most often; to what?
  5. List the five nouns with the most irregular plural forms.
  6. What final syllable is sometimes dropped when the ending aí is added?
  7. What other plural forms may words with this ending take?
  8. List five nouns which have an ending AND a change in consonant quality.
  9. Which ending may have an additonal consonant inserted between the singular noun and the ending?
  10. Which consonants are involved?
  11. What do all the nouns with the plural ending -anna have in common?
  12. What do most nouns with plural í have in common?

B. Write the plural of the following adjectives:

sásta ciúin iontach
dall álainn dona
maith glic bradach
deas céanna íseal
fuar tinn beag
breá olc leisciúil
ard cinnte mór
réasúnta aoibhinn óg
daor compórteach saor  
uasal cosúil spéisiúil
bocht tábhachtach  

B. Write the plural forms:

cailín maith inín bheag
sagart dall fear soibhir
ford íseal clog mór
fuinneoig bheag stail mhór
rifíneach bradach oíche chiúin
máthair shásta deoch fhuar
cathaoir chompóirteach  
beithíoch saor bó thinn
bean chiúin feilm bhocht
cláirseach mhaith tine bhreá
gasúr tinn caora dhaor

C. Using the pattern shown and the lists below, create ten phrases consisting of a noun+adjective, and write each in both the singular and plural. Use both masculine and feminine nouns.

E.g., ceann amháin: doras mór fuinneoig mhór

gasúr mór caora mhór

go leor: doirse móra fuinneoga móra

gasúir mhóra caoirigh mhóra

compóirteach cupán gloine
maith geansaí léine
beag teach feilm
mór talamh tír
tinn tarbh
leisciúil orlár suíleáil
bradach bord cathaoir
soibhir cat cearc
bocht crann tine
daor garraí abhainn
saor clog cloch
fuar leabhar leaba
breá madadh muic
deas siopa cisteanach
ard stoca bróig
íseal bóthar sráid
álainn athair máthair
spéisiúil capall stail
ciúin pláta scian
tábhachtach gúna culaith
noc cláirseach
  geimhreadh bliain

 

 

Lesson 7

Nancy Stenson's Workbooks - Learning Irish

Lesson 9