Learning Home

 


 

 


Ceacht 27

I. Verbal Adjective

A. Give the verbal adjective for each of the following verbal nouns.

oibriú briseadh
fanacht aontú
glanadh bruith
scaradh imirt
saothrú
íoc fás
scanrú múineadh
dúnadh gealladh
léamh fliuchadh
gearradh pósadh
foghlaim tarlu
casadh goid
caitheamh síneadh
baint díol
tosú déanamh

B. Change the following sentences to ones with a verbal adjective, following the model given.

Bhí Bríd ag déanamh tae.--> Tá an tae déanta anois.

Bhí Bríd ag imeacht. --> Tá Bríd imithe anois.

  1. Bhí na gasúir ag briseadh fuinneoga.
  2. Bhí na rifíneacha ag goid carranna.
  3. Bhí mé ag scríobh leitir ag mo mhuintir.
  4. Bhí Maime ag coiriú leapacha.
  5. Bhí tú ag níochán soithí.
  6. Bhí na fataí ag lobh.
  7. Bhí Máirtín ag inseacht scéalta.
  8. Bhí Mícheál ag líonadh mo ghloine.
  9. Bhí chuile dhuine ag imeacht.
  10. Bhí muid ag cruineál an airgid.
  11. Bhí na siopadóirí ag dúnadh na siopaí.
  12. Bhí an bheirt sin ag scaradh óna chéile.
  13. Bhí mé ag léamh leabhar spéisiúil.
  14. Bhí muid ag ithe ar ndinnéir.
  15. Bhí Máire ag scuabadh an orlár.

C. Cuir Gaeilge air seo.

  1. The leaves have fallen.
  2. The door is opened.
  3. All the sheep were lost.
  4. The game is won.
  5. They were all here, but most of them are gone now.
  6. This food is rotten.
  7. The clothes will be washed soon.
  8. The new house is built out of wood.
  9. I want a drink, but my money is all spent.
  10. Is your work finished yet?
  11. The mass has already been said.
  12. This dress is ruined.

II Do-, so-, in-.

Paraphrase the following sentences using an expression with one of the prefixes do-, so-, or in-.

Example: Tá sé éasca an ghloine a bhriseadh. --> Tá an ghloine sobhriste.

  1. Ní féidir an leabhar sin a léamh.
  2. Tá sé éasca an obair sin a dhéanamh.
  3. Ar féidir an t-uisce a ól?
  4. Ní féidir na sléibhte a fheiceáil (mar gheall ar an gceo).
  5. Is féidir na sléibhte a fheiceáil go hiondiúil.
  6. Tá sé furusta Fraincis a labhairt.
  7. Tá sé fíordheacair a mhóin a bhaint.
  8. Tá sé éasca Máirtín Beag a mhúineadh.
  9. Tá sé furusta páistí a mhilleadh.
  10. Ní féidir an scéal sin a chreisdiúint.
  11. Is féidir an síol sin a chur.
  12. Tá sé éasca an bharúil sin a thiscint.
  13. Ní féidir Donncha a athrú.
  14. Is féidir an foireann seo agaibh a bhualadh.
  15. Bheadh sé éasca an carr sin a dhíol.

III. Genitive

A. Give the genitive form of each of the following nouns.

bád baile
arasán Seán
gloine sagart
doras earrach
bosca solas
cabhantar siopa
seaicéad Tomás
Máirtín cnoc
geimhreadh cat
capall féar
saol scéal
buicéad aifreann
airgead teanga

B. Give the genitive of each article+noun phrase.

an oifige an duine uasal
an capall an t-asal beag
an t-iasc an cnoc glas
an sagart an t-éadach glan
an cogadh an samhradh fada
an ghloine an leabhar mór
an t-arán an pórtar dubh
an saighdiúr an bád breá
an garda an doras bán
an poll an t-amadán bocht

C. Cuir Gaeilge air:

  1. for the sake of the nation
  2. the fisherman's boat
  3. the bird's nest
  4. Seán's house
  5. the people of the Gaeltacht
  6. singing the song
  7. against the table
  8. making the dinner.
  9. after the meals
  10. at the bottom of the curach
  11. sweeping the room
  12. the man's hat
  13. the middle of the road
  14. winning the games
  15. the pensioner's money
  16. the beginning of the war
  17. the doors of the pubs
  18. the office people
  19. according to the workers
  20. the meaning of the word

IV Prepositions

Fill in an appropriate preposition form (with pronoun, where necessary).

  1. D'fhiafraigh muid ________ Mháirtín, cé ______é.
  2. Spain ______m an gúna sin; cén cineál éadach a bhfuil sé déanta_______?
  3. An bhfuil aon mhaith _______ leabhar sin?
  4. Éist ______ an múinteoir, go dtigfidh tú céard atá sé a rá__________t.
  5. Fanfaidh muid (for them)_________ (until)_________ amáireach.
  6. Fuair mé leitir _____ Cháit inné Tá sí ______saoire ________coicís, agus tá sí in Éirinn, ag goil _______ áit _______háit. Taithníonn 'chuile shórt go maith _________.
  7. Bainaigí _________ 'ur gcuid cótaí, agus fanaigí tamall anseo_________nn
  8. Tóig aníos ________ orlár é sin, agus leag ______ an mbord é.
  9. Céard a bheas agat ________ól?
  10. Níor tháinig mórán (of them) __________inné.
  11. Tá teach Pheadair ________ an taobh eile ________ bhóthar.
  12. Mara mbeidís ag saothrú go maith, ní bheadh a ndóthain airgid _________.
  13. Cas ______ an raidio, tá an iomarca torainn _______
  14. Is feilméara é Páidín, ach tá a dheartháir _______ shagart.
  15. Tabhair an béilí _____ na gasúir anois; beidh ar geannsa ______nn ar ball.
  16. Múinteoir atá ____ Bríd; dochtúr atá _______msa.
  17. Tá éad _______ Máire _______ Peige.
  18. Deir Cáit go bhfuil sí spalptha _______ an tart.
  19. Tá na seanéadaí sin ag titim ______ a chéile
  20. An mbeidh tú in ann cuidiú ______nn? Tá _______nn an obair a chríochnú _________ Cháisc, ach ní bheidh muid in ann í a dhéanamh__________nn féin.

 

Lesson 26

Nancy Stenson's Workbooks - Learning Irish

Lesson 28